Witamina D

Witamina D zwana jest także witaminąprzeciwkrzywiczą, spełnia bardzo ważną rolę w żywieniu młodych zwierząt. Jest ona jednym z głównych regulatorów przemiany materii wapnia i fosforu w organizmie zwierzęcym. Na skutek braku tej witaminy w paszy obserwuje się u zwierząt zahamowanie wzrostu, osłabienie struktury kości, obniżenie poziomu fosforu nieorganicznego we krwi, zniekształcenie kości i stawów, niechęć zwierząt do wstawania, krzywica, odwapnienie kości, łamikost, porowatość kości, cienkie skorupy jaj, spadek wylęgowości.

Brak witaminy D jest główną przyczyną krzywicy.

Najbardziej wrażliwe na brak witaminy D w pożywieniu są młode świnie i drób, chociaż często objawy krzywicy występują także u cieląt i jałowizny, jeśli otrzymują one zmniejszone dawki mleka pełnego oraz pasze ubogie w tę witaminę. Z pasz gospodarskich dostateczną ilość tej witaminy zawierają: młode zielonki, siano suszone na słońcu oraz drożdże pastewne. Właściwie pasze te zawierają nie witaminę D, lecz związki chemiczne, z których dopiero w organizmie zwierzęcym powstaje witamina D; tworzy się ona w skórze zwierzęcia pod wpływem światła słonecznego. Dlatego zwierzęta korzystające ze światła słonecznego w czasie przebywania na pastwisku lub na okólniku nie cierpią na brak witaminy D.

U zwierząt trzymanych stale w budynku, choćby jasno oświetlonym występuje brak witaminy D, gdyż ta część promieni słonecznych, która powoduje tworzenie się witaminy D w organizmie zwierzęcia, nie przechodzi przez szyby okienne. Dla podniesienia zawartości witaminy D w paszach naświetla się niektóre z nich promieniami Roentgena. W handlu spotyka się np. naświetlane drożdże pastewne znacznie bogatsze w tę witaminę.

Trzeba również pamiętać, że przy wprowadzeniu do organizmu nadmiernej ilości witaminy D występują u zwierząt objawy zatrucia. Następuje odwapnienie kości, zwiększa się poziom wapnia i fosforu we krwi i moczu. Wapń osadza się na ściankach naczyń krwionośnych, zwierzęta chudną i giną.